Opium en het einde van de winter door Johnny van Doorn

KV dat makkelijk wegleest. Ondanks dat het een kort verhaal is, realtief veel info/gebeurtenissen waartussen ik niet helemaal de samenhang kan ontdekken.
Niet helemaal mijn verhaal.

Hij woont in een kelder met opiumgebruikers, doet dat zelf ook enthousiast. Hij droomt over het hiernamaals en neukt met een meisje, is enthousiast over neuken, en kritisch over dat het menselijk lichaam zo knap in elkaar zit. Dan gaat het over aanstekelijk lachen, vervolgens over brand bij C&A waar hij naar gaat kijken en een prostituee die hem daar haar naakte lichaam laat zien.

Uit: De geest moet waaien
Gelezen in het kader van Nederland Leest 2015

Agenda van Ischa Meijer

ZKV leest lekker weg, best mooie taal. Doet je even nadenken over de verhouding tussen de hoofdpersoon en zijn vader.

uit: Een jongetje dat alles goed zou maken.
Gelezen in het kader van Nederland Leest 2015

De matroos zonder lippen - Cees Nooteboom

Een kort verhaal. Voor mij geen lekkere Nooteboom. Ik mis -denk ik- dat je wordt meegenomen in het leven, in de ziel van een ietwat rare hoofdpersoon. Voor mij moet dit verhaal het van het verhaal hebben, want een andere laag mis ik.
Er zijn twee verhalen, er wordt een verhaal verteld in een verhaal. Het tweede verhaal is nogal cliché, al gruwde ik wel even toen verteld werd hoe de matroos zijn lippen verloor: jonge matroos versiert - opgehitst door collega's- zijn eerste meisje en doet haar allerlei beloftes, hij krijgt de smaak te pakken en versiert elke avond een meisje, dan ziet hij zijn eerste meisje terug, ze lijkt blij hem te zien maar ...
Het eerste verhaal vind ik niet veel spannender. Een passagier op een vrachtschip op zoek naar romantiek, dwz echte zeemansverhalen. Het enige verhaal dat hij krijgt is dit verhaal, weinig romantiek dus.

Maar er moet toch een reden zijn dat Zwagerman dit verhaal heeft opgenomen in zijn overzicht van de Nederlandse literatuur in korte verhalen.

Even gegoogeld: het is blijkbaar een verhaal uit een bundel die Nooteboom schreef over een reis die hij zelf maakte (De verliefde gevangene, 1958). Zijn reisverhalen raken mij altijd minder, maar omdat hij zelf zo'n spannende reis maakte, ben ik nu toch wel weer benieuwd. Dat is een beetje tegen beter weten in. Ik vind eigenlijk alleen de boeken van schrijvers leuk, niet hoe ze in werkelijkheid zijn.

Vloeibaar helium - Muzikaal Inferno - Grote Glas

"In verband met zijn leeftijd was Brons aan het eind van de oorlog min of meer ondergedoken in het museum; vaak sliep hij er ook, in de zaal met dat surrealistische toestel van Kamerlingh Onnes, waarmee helium vloeibaar is gemaakt, en dat precies lijkt op een gedrocht op het rechter zijpaneel van Jeroen Bosch' Tuin der lusten, het muzikale inferno, en ook op de bovenste figuur van Marcel Duchamps Grote Glas."

Vloeibaar-helium-installatie van Kamerlingh Onnes

Het muzikale inferno uitTuin der lusten 

Grote Glas

(Citaat komt uit Ontdekking van de hemel.)

Wipneus, Pim en het circus van BJ van Wijckmade

Is het puur jeugdsentiment dat ik zo kan genieten van de boekjes van Wipneus en Pim? Ik denk inderdaad dat de nostalgie de grootste component is. 

Qua taalgebruik kan ik ook altijd wel genieten van wat -hoe zal ik het noemen- archaïsch taalgebruik: Koning Goedhart die 'akelig' wordt bij de aanblik van pap, omdat hij niet van pap houdt. En de circusdirecteur die 'het land heeft aan' dezelfde pap. Een goede basis voor vriendschap overigens, die gezamenlijke afkeer.

Het wemelt van de kleine grappige stukjes, en ik vind bijvoorbeeld dit stukje, nog steeds over de koning die niet van pap houdt, erg leuk: 

"Maar als hij een lepel pap in zijn mond stak, deed hij altijd zijn ogen dicht en ondertussen probeerde hij heel vlug een moeilijke som uit te rekenen, b.v. 36 x 43, of 628 :19."

Het is herkenbaar, en ik betrap mezelf erop dat ik in de verleiding kom om die sommen uit te rekenen. Die eerste lukt nog wel uit het hoofd met wat concentratie: 1.548. Die tweede vind ik lastiger en dan heeft de leespauze ook al te lang geduurd en lees ik verder.

Verder gebeuren er wat verrassende dingen, die ik in 'grotemensenboeken' te toevallig zou vinden. Wipneus en Pim die gevangen worden genomen door de dief van de tijger die ze aan het zoeken zijn, en die dan ook nog eens per ongeluk geholpen worden bij hun ontsnapping door de andere dieven waar ze nog een appeltje mee te schillen hebben. Maar dat kan ik in dit geval goed hebben.

Er wordt ook nog even een sociaal/maatschappelijk fenomeen aangehaald: de vergane glorie van de adel. Deze verarmde baron wordt meteen ook in een kwaad daglicht gesteld. Niet alleen domme boeven die vroeg van school gegaan zijn, zijn slecht ;)

O, en nog een (christelijke?) boodschap: Kaboutertjes helpen altijd, ook al is degene die geholpen moet worden niet zo aardig.

Pim is duidelijk de held van dit verhaal: hij gaat als eerste aan de slag met het in de schoot geworpen breekijzer, hij is niet bang voor de tijger en hij bedenkt het ontsnappingsplan.

Wipneus blijft wat bij hem achter, hoewel hij in het begin van het verhaal wel degene is, die het boek over het ruitekruid tegen tandpijn heeft gevonden. Maar ook hier neemt Pim de leiding als het gaat om hoe ze de koning zover krijgen dat hij het opdrinkt.

Ik ga eens kijken of dat in meer boekjes zo is, dat Pim duidelijk de leider is. Ik denk het wel eigenlijk.

Immortelle XLIX

Wel menigmaal zei de melkboer
 Des morgens tot haar meid:
''De stoep is weer nat''. Och, hij wist niet
  Dat er 's nachts op die stoep was geschreid.

Nu dat hij en de meid het niet wisten,
  Dat was minder; -- maar dat zij
Er hoegenaamd niets van vermoedde
  Dat was wel hard voor mij.

Piet Paaltjens

Ik moest aan dit gedichtje denken, omdat de stoep vanochtend nat was en ik dat een tijdje niet gezien heb. Helaas niet door de tranen van een aanbidder. Hoewel, misschien zijn regendruppels de tranen van god en houdt hij van me. Als hij bestaat, dan houdt hij van me, want volgens mij verdien je de titel 'god' niet als je niet van iedereen houdt. Maar dat was niet helemaal de kant die ik op wilde met dit blog.

Er gaan altijd wat radertjes draaien als ik dit gedichtje lees. Over wie gaat het? Wat zijn de relaties? Ik heb toen ik het voor het eerst las, zelfs een paar verschillende drukken vergeleken of het wel klopte wat er stond. Het klopt en het is een echte Snik.

Even niet over een boek

Mag ik iets ergs zeggen?

Ik vind het verschrikkelijk hoe we in Nederland met uitgeprocedeerde asielzoekers omgaan. Ik vind het ook gewoon heel dom en begrijp echt niet hoe de situatie is ontstaan. Er stond eerst 'plan' in plaats van 'situatie'. Maar er is geen plan. Dat is het erge. Alsof het vijf uur was toen ooit het eerste plan werd gemaakt: " ... en de mensen" -wacht, ze zullen het wel niet over 'mensen' gehad hebben- "... en de AZ's die niet mogen blijven, sturen we terug." "En als ze niet willen of kunnen?" "Eh ja, weet ik niet hoor. Dat zien we dan wel weer, want ik moet nu naar huis en ik moet ook nog mijn computer uitzetten. Doei" "Doei".
Ik vind het ook vreselijk dat er überhaupt mensen zijn die niet mogen blijven. Als ik in Valkenswaard wil wonen omdat ik daar geboren ben, mag ik dat. Als ik in Pijnacker wil wonen, omdat ik vind dat daar een heel gaaf studentenhuis staat en ik in de buurt wil studeren, mag ik dat. Als ik in Delft wil wonen, omdat dat nog dichter bij mijn faculteit, én studentensocieteit is en ik vind dat er een superfijn studentenhuis staat, mag ik dat. Als ik in Den Haag wil wonen, omdat ik daar werk kan vinden, mag ik dat (dat wil ik niet, maar dat terzijde). Als ik in Schiedam wil wonen, omdat ik er mijn droomhuis heb gevonden, mag ik dat. Waarom mogen andere mensen niet op een plek wonen waar ze willen leren en werken en waar ze zich fijn en veilig en een geluksvogel voelen? Dat denk ik echt: Wie zijn wij om te zeggen: Jij mag niet je geluk komen zoeken? Wanneer is 'gelukzoeker' iets slechts geworden? Ik zoek mijn geluk, elke dag (en ik heb al heel veel gevonden, het ligt hier voor het oprapen). Laat staan dat we iets zeggen over mensen die basisveiligheid zoeken.
MAAR we doen het wel -en nu komt het vreselijke- en ik denk soms dat we ook wel moeten. Of in ieder geval vraag ik me dat af. Er is een limiet aan de hoeveelheid mensen die we kunnen opvangen, waar we ruimte en geld voor hebben. We kunnen elke euro die we hebben maar één keer uitgeven. En ruimte bieden kost in de meeste gevallen nou eenmaal geld. Mensen die alles hebben achtergelaten en in een vreemd land komen, hebben meestal nauwelijks geld en niet meteen een baan om daarin te voorzien. Als we 100 euro hebben en daar 1 mens mee kunnen opvangen, wat doen we dan als nr. 2, 3, 4 ... aankloppen? Nog ergens 100 euro vandaan halen, slimmer inzetten zodat we meer mensen met 100 euro kunnen helpen, ... Dat houdt ergens op. En als we het blijven verdelen, helpen we niemand echt goed. Er is heel veel ruimte en geld in dit land, in Europa, echt heel veel, maar heel veel is niet oneindig. Ik zie mezelf hier vanuit schaarste denken, en het moet ook anders kunnen, maar ik weet niet hoe. En dat is een behoorlijk dilemma.

Een stuk van mijn Hart van Germaine Groenier

Ik houd eigenlijk niet van dit soort boeken: 'brieven aan mijn dochters' waarin mama haar jeugd beschrijft aan haar dochters, 'dit was zo fijn', 'dat was zo verschrikkelijk'. Ik vraag me altijd af waarom dat een boek moet worden. Houd het lekker bij echte mooie brieven, bedoeld voor de geadresseerden en niemand anders.

Dit boek was me aangeraden en het leest lekker weg, dus daarom was ik eigenlijk al halverwege toen ik me afvroeg of ik het wel uit wilde lezen, want och och wat een verhaal: kinderen worden weggerukt uit een heerlijk leven, en de nieuwe papa is een tiran. Ik ben blij dat ik het uitgelezen heb, omdat het wat laat zien van:
- de Nederlandse literaire wereld tussen vijfenveertig en de jaren zeventig en
- de oorlog zonder over de oorlog te gaan.
Bovendien is het, hoewel heel duidelijk wordt dat de tirannie van nieuwe vader Van Vriesland verschrikkelijk is en verschrikkelijke invloed heeft, niet een aanklacht tegen hem. Zijn goede kanten en momenten worden net zo goed beschreven. En het is mooi geschreven.

Nu al over het boekenweekgeschenk 2016

Esther Gerritsen schrijft het boekenweekgeschenk van 2016. Ik heb haar twee jaar geleden gezien op het Boek en Bal van Schiedam. Daarvoor heb ik Dorst gelezen. Van allebei genoten. Gerritsen is grappig en treffend vooral in haar conversaties. En ze zette mij met 'Dorst' even aan het denken over relaties, communiceren en mensen die anders zijn of zo worden bestempeld.
Ik vond het toen niet het allerbeste boek dat ik ooit gelezen heb, maar nu ik weer wat over haar gegoogled heb, en wat teruggelezen heb, zijn haar andere boeken weer gestegen op mijn nice-to-read-lijst.

Het verdwijnen van Robbert van Robbert Welagen

Mijn Boekenweekboek van dit jaar. Een dikke zeven krijgt het van mij. Dat het geen acht of hoger is, heeft te maken met mijn hoge verwachtingen. Het stond in de Dikke Steinz als aanrader als je ‘Ritulen’ een goed boek vindt. Ik snap de link die gelegd wordt een beetje, hoewel ik eerder de link leg met ‘Het volgende verhaal’ van Nooteboom. In de Dikke Steinz staat overigens niet dat het net zo goed is als ‘Rituelen’. Maar dat verwacht ik dan toch een beetje, en dat is het  -voor mij-  niet. Geeft niet, een dikke zeven betekent dat ik lekker gelezen heb.

Hoge verwachtingen dus, en nog een klein puntje: Als je uitgebreid voorbereidingen treft om later te kunnen vertrekken, is dat volgens mij niet halsoverkop vertrekken. Ook niet als het moment niet vantevoren vaststaat en er min of meer van het ene op het andere moment besloten wordt om nu (de volgende ochtend) echt te vertrekken. Het boek begint met het plan om ‘halsoverkop’ vertrekken en de ik-figuur vind ook dat hij dat doet. ‘Plan’ en ‘halsoverkop’ passen niet bij elkaar, en daar heb ik dan het hele boek een beetje last van.

Goed, genoeg over waarom het geen 8 of hoger is. Het is verder een heerlijk boek. Lekker droog geschreven, qua taal en qua humor. Met af en toe uitstapjes naar iets bloemrijkere taal, precies op het juiste moment toegepast. Hij gebruikt het om het leven te beschrijven waarin hij na het verdwijnen uit zijn eigen leven en wat omzwervingen terecht is gekomen. Het klinkt allemaal heel idyllisch en net als je dat hebt gedacht, ontkent de ik-figuur het. Terug naar de droge taal, en nog eens goed nadenken.

En dat is het tweede wat ik fijn vind aan het boek. Het zet je aan het denken: over je wensen, over je leven, over wat je nodig hebt, over relaties. Het maakt dat ik zijn andere boeken ook wil lezen. Toch geen slechte tip van de Dikke Steinz.

De laatste liefde van mijn moeder van Dimitri Verhulst

Fijn boek. En een open einde op een manier waar ik wel van houd: over het vervolg was al aangekondigd dat het niet meer lang zal duren en dat de precieze gang van zaken er ook niet toe doet.
Dit is wat cryptisch, maar voor degenen die het boek nog willen lezen, laat ik het hier even bij. "De laatste liefde van mijn moeder" is een heel vermakelijk boek. Een paar flauwe grappen te veel voor mij (ondanks de truc van het benoemen dat het flauwe grappen zijn), een paar te flauwe wendinkjes, maar daar lees je makkelijk overheen en het hele boek leest lekker weg en raakt voldoende diepte. Een paar anachronismen nog wel, denk ik tenminste, maar dat mag de pret niet drukken, sterker nog: waren weer goed voor wat denkwerk. (En nadenken is toch het leukste wat er is, aldus mijn oude natuurkundeleraar.)

De taal is duidelijk Vlaams.

Problematiek van samengesteld gezin in de tijd dat dat nog ongebruikelijk was, alcoholmisbruik in eenvoudig Vlaams milieu.

Vlaamse woorden:

Zerp = Scherp, zuur.

Steinz - Gids voor de wereldliteratuur van Jet en Pieter Steinz

Weet je heel goed welke boeken je nog wil lezen? Laat dit boek dan dicht! Ik heb zojuist na alleen maar doorbladeren al weer boeken aan mijn leeslijst toegevoegd en die was al zo lang. Dat is geen klacht, dat is heerlijk.

De vrouw die ik nooit was van Majgull Axelsson

Zeer intrigerend boek met als leitmotiv (?) de vraag: Hoe was mijn leven gelopen als ik toen een andere keuze had gemaakt? Knap in elkaar gezet met verschillende versies van de naam van de hoofdpersoon. Het minieme onderscheid en het combineren van de namen maakt het verwarrend. Eerst vond ik dat vooral irritant, maar het draagt bij aan de beleving.

Beide versies zijn inleefbaar. Hoewel ik niet zo goed begrijp dat Mary Sverker niet verlaat. Ik snap dat het moeilijk is om een invalide te verlaten, maar Sverker zelf lijkt het niet op prijs te stellen. Zou ik zelf de derde lijn kunnen schrijven? Ook daar zijn varianten op te bedenken: 3a waarin Mary Sverker verlaat en journalist blijft, maar interessanter is 3b waarin ze hem verlaat en minister wordt en hun verhaal, inclusief het verhaal van 'het grijze ding' publicitair inzet voor haar politieke doelen.

Daarnaast voor mij leuk aan het verhaal:
Het ontstaan van de vriendengroep in een politiek-bestuurlijke omgeving.
De hoofdpersoon die minister wordt onder een minister-president die machtspelletjes speelt.

"Het was erg koud. Misschien zou mijn adem bevriezen, dacht ik, misschien zou die in de lucht blijven hangen als een dotje gesponnen suiker." Dat "dotje" maakt het heel schattig, maar de hele situatie is niet schattig.

De Ortolaan van Maarten 't Hart

Wat is het toch fijn om dit soort verhalen van Maarten 't Hart te lezen. Het is lekker geschreven. Het gaat over liefde die nooit tot een liefdesrelatie leidt, maar hoewel zeker jammer, heel erg lijkt het niet te zijn. Er is geen ruzie, er is geen expliciete afwijzing. Ze zijn gewoon allebei bezet en het behoort niet tot de mogelijkheden. De keren dat ze elkaar zien, zijn periodes van weken en that's it.
't Hart heeft het verder over Bach, Kierkegaard, de wereld van de biologen en meer specifiek de ethologen, beschrijft vogels en planten, citeert de bijbel, geeft zijn mening over het geloof en darwinisme. Over het geloof: hij legt nadruk op de individualiteit in de teksten (De heer is mijn herder en niet onze herder.)

Aladdin en de wonderlamp van Maria Oomkens

Uit: Sprooksels



Grappig verhaaltje over Aladdin en de wonderlamp in moderne setting. Zoetermeer komt er niet al te best af. Met een luie Aladdin, een arme en niet al te slimme moeder en een Tovenaar. Aladdin trouwt met de dochter van de Sultan en hoewel zij door de Tovenaar verplaatst wordt naar Zoetermeer en Aladdin daarvoor in de gevangenis belandt, komt alles toch nog goed.



Maria Oomkens is een pseudoniem van Miep Racké-Noordijk. Als Maria Oomkens schreef ze meerdere boeken. Als Scheherazade (karakter uit 1.000-en-1-nacht) schreef ze in Libelle.

Noorderzon van Renate Dorrestein

Niet mijn favoriete boek. Ik vind het wat zweverig en de verwijzingen naar het thema schuld zijn wel heel talrijk wat mij betreft. Maar net als ik het aan de kant wil leggen, staat er weer een fijne zin:

"Hun houten muilen klepperden terwijl ze zich in de richting van de refter haasten."
Het einde is prima en dat maakt wel wat goed.

Over de naam Topaas: Zoals bij alle edelstenen is er veel wat niet van toepassing is. Maar het legendarische eiland Topazius is toch een mooie verwijzing.

Andrena is een soort bij, maar daar kan ik niets mee. De bij en de spin?

"Want luister, luister, luister: de werkelijkheid laat zich niet alleen maar herkennen aan het feit dat zij nooit zomaar ophoudt, niet op een gunstig en niet op een ongunstig moment."

En omdat (vooral de laatste) op het moment voor mij een goede reminder is:

"De werkelijkheid? Daar is al voldoend van. Vertel me liever een goed verhaal. De kwaliteit van de werkelijkheid nodigt doorgaans niet uit tot de reproductie ervan. Verliest dat wat er domweg is, het niet altijd van wat we geloven?

...

"Want leuren met een werkelijkheid die niemand lust, is voor de dommen."

De regels van het huis van Hermine de Graaf

Fijn boek om te lezen. Het is soms wel wat moeilijk om hoogte te krijgen van de leeftijd van het meisje. Sommige uitspraken en acties zijn vrij volwassen, andere weer heel kinderlijk.
De clown en de koorddanser spelen een opmerkelijke rol. Het milieu waarin Daphne opgroeit wordt flink te kijk gezet.

Daphne is bij vlagen opstandig, en op andere momenten probeert ze juist zo goed mogelijk aan de wensen van haar ouders te voldoen. Ze wil graag weten wat er met haar zusje is gebeurd, maar daar wordt niet over gepraat. Ze voelt zich schuldig, over de dood van haar zusje? over een zwemwedstrijd die ze heeft gewonnen dankzij onoplettendheid van de jury?
Toch wordt het, voor mijn gevoel, allemaal redelijk makkelijk 'opgelost'. Barbara de clown blijkt een oud-klasgenootje van haar zus en vertelt het verhaal. Daphne doet mee aan een nieuwe zwemwedstrijd en wint die. Alleen van de relatie met haar ouders blijft het vaag hoe die zich ontwikkelt.

Blue Curacao van Thomas Ross

Een detective is niet aan mij besteed. Deze in ieder geval nit. Te veel 'grappige' verwijzingen naar slechte televisieseries van de zelfkritische hoofdpersoon. Na de tweede vond ik het al echt slecht en er volgen er nog veel daarna. Te stereotype, te 'geknoopt'.